نوارهای سلطنتی در ایران از آغاز شکل‎گیری (در دوران مادها) تا پایان دورۀ ساسانی

نوارهای سلطنتی به عنوان یکی از مهم‎ترین عناصر نمادین برای تعیین جایگاه پادشاهان و درباریان، در هنر دوره‎های سلطنتی ایران کاربردی ویژه داشته‎است. این مقاله در پی آن است که با بررسی نوارهای سلطنتی، از زمان مادها تا پایان دورۀ ساسانی، سیر تکامل این نوارها را توضیح دهد. برای نیل به این هدف، نقش‎های نواردار از زمان مادها تا پایان دورۀ ساسانی مورد مطالعه قرارگرفت و سیری منطقی و تکاملی در آن مشاهده شد، چنان‎که این نوارها در آغاز جزئی از کلاه مادها بود و نمادی برای درباریان؛ در دورۀ اشکانی، هویتی مستقل یافت و نمادی برای پادشاهی شد؛ از طریق حاکمان پارس، نوارهای سلطنتی به دورۀ ساسانی راه یافت و به اوجِ شکوه و جلال رسید، چراکه هنر شاهانۀ ساسانی نیازمند چنین نمادی برای سلطنت بود و این مدعا در بررسی جایگاه عناصر، اشیاء و اشخاصی که در هنر ساسانی نواردار ترسیم شده‎اند، قابل مشاهده است